جمجمه
افزایش فشار داخل جمجمه (Raised Intracranial pressure)
افزایش فشار خوش خیم درون جمجمه یا تومور کاذب مغزی (pseudo tumor cerebri) در این بیماری فشار درون جمجمه بالا میرود بدون اینکه علت آن تومور مغزی باشد. علائم به صورت سردرد ، تهوع ، تاری دید ، وز وز گوش و دو بینی میباشد. در معاینه ورم سر عصب بینایی (ادم پاپی) و گاهی فلج عصب مغزی وجود دارد. بیشتر در خانمهای جوان و چاق دیده میشود. این بیماری با مصرف طولانی مدت ویتامین A (راکوتان قرص ضد جوش) و قرص ضد بارداری و تتراسایکلین تاریخ مصرف گذشته و برخی داروهای دیگر ارتباط دارد. تشخیص بر اساس علائم بیمار و معاینه بالینی و انجام آزمایش مغزی – نخاعی و اندازهگیری فشار مغز است.
درمان افزایش فشار داخل جمجمه
- انجام آزمایش مایع مغزی – نخاعی (لومبار پانکچر)
- کورتون
- استازولامید
- شنت گذاری
در صورت تاخیر در درمان موجب ضایعه عصب بینایی و آتروفی آن میشود که در این صورت ضایعه عصب بینایی برگشت پذیر نخواهد بود.
2- هیدروسفالی با فشار طبیعی (Normal pressure hydrocephalus)
این بیماری یکی از علل بالا رفتن فشار جمجمه همراه با هیدروسفالی است .
3 علامت اصلی آن
- دمانس یا اختلال در حافظه
- اختلال در راه رفتن
- اختلال در کنترل اسفنکتر ادراری
از علل آن به مننژیت ، ضربه مغزی یا خونریزی تحت عنکبوتیه میتوان اشاره کرد. در عکس سی تی اسکن مغز هیدروسفالی (بزرگ شدن بطن مغزی) بدون آثار آتروفی (گشاد شدگی) شیار مغز دیده میشود. درمان آن شامل شنت گذاری بین بطن های مغزی و حفره صفاقی است.
3- تومور مغزی
پس از سکته مغزی ، تومورهای مغزی شایعترین علت مرگ در بیماران نورولوژیک هستند. شیوع متاستاز مغزی از تومور اولیه مغزی بیشتر است.
علائم تومور مغزی
- علائم غیر اختصاصی
- علائم کانونی مربوط به محل تومور
- علائم کانون کاذب
1- علائم غیر اختصاصی
سردرد
در3/1 سوم بیماران دیده میشود. در نیمه شب یا صبح شدیدتر است و به صورت درد مبهم و عمقی است.
ادم پاپی
به تورم سر عصب بینایی گفته میشود که نبود آن رد کننده تومور مغزی نیست.
تهوع و استفراغ
تشنج در ۲۰ تا ۵۰ درصد تومورهای مغزی دیده میشود.
تغییر قوای عقلی و هوشی
2- علائم کانونی
بر اساس محل تومور و فشار بر ساختار مغز خود را نشان میدهند. مثل فلج یک طرفه ، اختلال تکلم ، اختلال بینایی تشنج یک طرف بدن
3- علائم کانونی کاذب
در مراحل پیشرفته تومور و افزایش فشار مغز دیده میشوند و ممکن است برای تعیین محل دقیق تومور ارزشمند نباشند.
فلج عصب ششم
مردمک گشاد شده
احساس منگی و پری سر
سفتی گردن
تشخیص تومور مغزی
CT scan مغزی(باو بدون تزریق ماده حاجب)
MRI مغزی (با و بدون تزریق ماده حاجب)
از لومبار پانکچر جز در موارد خاص بعلت خطر فتق مغزی استفاده نمیشود.
انژیوگرافی مغزی برای تشخیص تودههای عروقی
در موارد شک به متاستاز مغزی بررسی ارگانهای دیگر مثل ریه ، محفظه شکم و لگن صورت میگیرد. درمان بسته به نوع تومور جراحی – شیمی درمانی و رادیوتراپی میباشد.
