دمانس

دمانس یا زوال عقل چیست ؟

دمانس یا زوال عقل یک اصطلاح کلی است به معنای اختلال در حافظه ، عدم تمرکز و اختلال در قضاوت و تصمیم گیری که معمولا به صورت بی‌سر و صدا و پیشرونده بیمار را درگیر می‌کند.

شایع‌ترین علل دمانس

  • آلزایمر
  • بیماری پیک یا دمانس فرونتو تمپورال
  • دمانس با اجسام لوی
  • دمانس ناشی از انقارکت های متعدد مغزی
دمانس

آلزایمر

آلزایمر شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری تحلیل برنده مغز است.

این بیماری اغلب پس از ۶۵ سالگی خود را نشان می‌دهد و در کمتر از یک درصد موارد ارثی می‌باشد.

 در این بیمار به صورت فراگیر مغز دچار کوچک شدگی می‌شود و بطنهای مغزی گشاد می‌شود.

علت بروز آلزایمر

  • سن بالا
  • مصرف سیگار
  • سطح تحصیلات پایین
  • چربی خون بالا
  • ضربه مغزی مکرر
  • بی‌خوابی مکرر
  • مشروبات الکلی
  • فشار خون بالا
  • زندگی مجردی
  • دیابت
  • افسردگی
  • سطح سرب و هموسیستئین بالا

فاکتورهایی که ریسک الزایمر را کاهش می دهند شامل سطح تحصیلات بالا ، مصرف منظم استاتین ها ( داروهای ضد چربی) و استروژن خون

دمانس

علایم زودرس آلزایمر

  • شایع‌ترین علامت بیمار اختلال در حافظه نزدیک است به طوری که فرد مبتلا یک سوال را چند بار می‌پرسد.
  • فراموش کردن مسیر خانه
  • گم کردن اشیا
  • عدم آگاهی به زمان و مکان و شخص
  • اختلالات در رفتاری مثل افسردگی ، بی‌قراری ، بدبینی به اطرافیان
  • اشکال در قضاوت و تفکر

علائم در مرحله پایانی بیماری آلزایمر

  • بروز رفلکس‌های اولیه مثل مکیدن یا چنگ زدن
  • حرکات غیر طبیعی اندام
  • اختلال تکلم ، عدم تکلم
  • پرش اندام
  • بی‌اختیاری ادرار و مدفوع
  • بی‌ تحرکی و زندگی نباتی

روش تشخیص آلزایمر

  • آزمایش خون
  • نوار مغز
  • ام آر آی مغز و سی تی اسکن مغز
  • آنالیز مایع مغزی نخاعی

تشخیص افتراقی

  • زوال عقل ناشی از اتقارکت متعدد
  • انفارکت
  • زوال عقل فرونتوتمپورال
  • اختلال کلیوی
  • کم کاری و پرکاری تیروئید
  • کمبود ویتامین ۱۲B
  • بیماری کبدی
  • بیماری ویلسون
  • منژیت مغزی
  • بیماری ایدز
  • مسمومیت با الکل و داروها
  • هیدروسفالی با فشار نرمال مغز
  • افسردگی

پیشگیری از آلزایمر

اصلاح شیوه زندگی و رژیم غذایی مدیترانه‌ای ( رژیم غذایی مدیترانه‌ای : فیبر و سبزیجات ، مصرف گوشت سفید بیشتر از گوشت قرمز ، حبوبات ، غلات ، مغزیجات ، روغن زیتون و کنجد )

  • خواب مناسب و شبانه
  • تعامل اجتماعی
  • گوش دادن به موسیقی
  • یوگا و مدیتیشن

ورزش‌های نوروبیک مثل مسواک زدن با دست غیر غالب ، تغییر مسیر خانه به محل کار، حل کردن جدول ، تغییر جای نشستن در منزل ، افزایش ارتباط اجتماعی ، بلند بلند کتاب خواندن

دمانس

درمان آلزایمر

داروهایی مثل دونپزیل ، ریواستیگمن ، ممانتین

داروهای گیاهی مثل قطره مریم گلی ، قطره بادرنجوبه ،کپسول زعفران

درمانهای کمکی مثل جنسینگ ، ویتامین E، پیراستام

( مصرف تمام موارد فوق باید زیر نظر متخصص مغز و اعصاب باشد )

پیش آگاهی

این بیماران اغلب ۲ تا ۱۰ سال و به صورت متوسط ۸ سال بعد از شروع بیماری فوت می‌کنند علت آن اغلب مشکلات گوارشی و تنفسی و قلبی به علت عدم توانایی بیمار در مراقبت از خود به علت بیماری می‌باشد.

1- بیماری پیک یا زوال عقل فرونتو تمپورال

این بیماری اغلب در سن ۵۰ تا ۷۰ سال بروز می‌کند و جنبه ژنتیکی در آن قوی‌تر است

علایم مشابه با آلزایمر دارد ولی سرعت پیشرفت علایم سریعتر است و طول عمر بیمار کوتاه‌تر می‌باشد.

2- زوال عقل با اجسام لوی

از ویژگی‌های این بیماری

اختلال حافظه

علائم مشابه پارکنیسون مثل لرزش اندام و حرکات

توهم و هذیان

3- زوال عقل ناشی از انفارکت متعدد مغزی

شایع‌ترین علت زوال عقل بعد از آلزایمر می‌باشد.

شایع‌ترین سن بروز آن بالای ۵۰ سال است.

در این بیماری بروز سکته‌های مغزی کوچک و متعدد در مغز در طول ماه‌ها و یا سال‌ها باعث پیدایش علایم موضعی مثل کاهش قدرت نیمه بدن ، عدم تعادل ، اختلال بلع ، اختلال تکلم ، خنده و گریه بی‌مورد و بروز زوال عقل می‌شود.

 تفاوت آن با آلزایمر در شروع ناگهانی این بیماری و وجود علائم موضعی عصبی می‌باشد و همراهی با بیماری فشار خون بالا و دیابت دارد.

برای خواندن مطالب جدیدتر و سوالات رایج خود به پیج اینستاگرام دکتر شیرین بهبهانی مراجعه کنید.