تاریخ دقیق روز جهانی ام اس در تقویم شمسی برابر است با : روز سه شنبه ۹ خرداد سال ۱۴۰۲ تاریخ دقیق روز جهانی ام اس در تقویم قمری برابر است با : روز سه شنبه ۱۰ ذی القعده سال ۱۴۴۴ تاریخ دقیق روز جهانی ام اس در تقویم میلادی برابر است با : روز سه شنبه ۳۰ می سال ۲۰۲۳
روز ۳۰ می مصادف با ۹ خرداد ماه با هدف اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به عنوان روز جهانی «بیماری ام اس» نامگذاری شده است. در این راستا سازمان جهانی بهداشت به مناسبت این روز در خصوص علائم اولیه بیماری اطلاع رسانی کرده است.
نام اصلی این بیماری مالتیپل اسکلروزیس (Multiple Sclerosis) است. بیماری ام اس یک بیماری التهابی است که در آن غلافهای میلین سلولهای عصبی در مغز و ستون فقرات آسیب میبینند. این آسیب دیدگی در توانایی بخشهایی از سیستم عصبی که مسئول ارتباط هستند اختلال ایجاد میکند و باعث به وجود آمدن علائم و نشانههای زیادی، از جمله مشکلات فیزیکی و گاهی روانی می شود. بیماری ام اس، اختلال در سیستم ایمنی خودکار بدن است که در سیستم ایمنی بدن به سیستم اعصاب مرکزی خود حمله میکند. بر اساس این گزارش، احتمال ابتلا به این بیماری در زنان شایع تر است. نرخ ابتلا به این بیماری بین دو تا ۱۵۰ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر است. این بیماری برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ از سوی جین مارتین شارکوت تشریح شد. این بیماری روی توان سلولهای عصبی در مغز و نخاع در برقراری ارتباط با دیگر سلولها تاثیر میگذارد. سلولهای عصبی با ارسال سیگنالهای الکتریکی با یکدیگر ارتباط میگیرند که این سیگنالها از طریق رشتههای عصبی طویل موسوم به آکسونها بین نورونها رد و بدل میشوند. آکسونها یا رشتههای عصبی پوشیده از غلافی به نام ملین هستند که در بیماری ام اس تهیه ایمنی خودکار بدن به میلین حمله ور شده و آن تخریب میکنند وقتی میلین آسیب میبیند آکسونها دیگر نمیتوانند به گونه موثر این سیگنالها را هدایت کنند. هرچند اطلاعات زیادی درباره مکانیسمهای دخیل در بروز بیماری در دست است اما عامل آن هنوز ناشناخته است. بر اساس فرضیههای مختلف برخی عامل آن را ژنتیک و برخی عفونت میدانند. همچنین مشاهده شده که فاکتورهای خطرزای مختلف محیطی نیز در بروز این بیماری نقش دارند. در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد و داروهایی که برای این بیماری موجود هستند میتوانند تاثیرات نامطلوب بیماری را کاهش دهند یا از حملات جدید و بروز معلولیت در بیمار جلوگیری کرده یا آنها را به تعویق بیندازند. گفتنی است، طول عمر این بیماران تقریبا به اندازه افراد سالم است.