آسیب عروقی مغز – بخش اول

آسیب عروقی مغزی (CVA) اصطلاح پزشکی سکته مغزی است. سکته زمانی است که جریان خون به بخشی از مغز شما یا به علت انسداد یا پارگی رگ متوقف می شود. علائم مهمی در سکته وجود دارند که باید از آنها آگاه باشید و مراقب آنها باشید.

آسیب عروقی مغز 

آسیب عروقی مغز ( Cerebrovascular accident
Stroke)شایعترین بیماری ناتوان کننده دستگاه اعصاب است و پس از بیماری قلبی و سرطان،مهمترین علت مرگ در افراد بالای ۴۵ سال است.

نوبت خودتو آنلاین بگیر

Loading...

آسیب عروقی مغز میتواند خطرناک و تاثیر گذار باشد و بهتر است هر چه زودتر به پزشک مراجعه و مسیر درمان را شروع کنید، شانس شما برای بهبودی بیشتر است. در ادامه این مقاله از زبان دکتر شیرین بهبهانی درباره این بیماری در اختیارتان قرار می‌دهیم: 

نکات فیزیولوژیک درباره گردش خون مغز

چنانچه گردش خون مغز (cerebral blood flow)بطور متوسط به کمتر از ۱۵ سی سی در دقیقه به ازای هر ۱۰۰ گرم بافت مغز برسد یا مقدار اکسیژن به کمتر از ۱ سی سی در هر ۱۰۰ گرم بافت مغز کاهش یابد،تغییرات غیرقابل برگشتی در مغز رخ میدهد.
چنانچه جریان خون مغز به مدت ۱۰ ثانیه قطع شود حالت اغما و اگر ۳ تا ۵ طول بکشد ضایعات جبران ناپذیری رخ میدهد.
اگر درجه حرارت بدن بین ۳۵ تا ۴۰ درجه سلسیوس باشد تاثیر مهمی روی گردش خون مغز ندارد ولی در دمای زیر ۳۵ درجه،جریان خون مغز ۷ درصد کم میشود.و در صورت بالا رفتن دمای بدن مثل هنگام تب cerebral blood flow بالا میرود.
در پلی سیتمی و غلظت خون مغزی ،جریان خون مغز کاهش می یابد و در کم خونی افزایش می یابد.

هر ۱۰۰ گرم بافت مغز یک انسان سالم در هر دقیقه ۴۵ تا ۵۰ سی سی خون دریافت میکند.ازین رو یک مغز با وزن متوسط در هر دقیقه ۷۵۰ سی سی خون دریافت میکند معادل ۲۰ درصد برون ده قلبی.
هر ۱۰۰ گرم بافت مغز یک انسان سالم به ۳/۳ سی سی اکسیژن در دقیقه نیاز دارد که با افزایش سن این نیاز کمتر میشود.
در مغز فرایندی به نام تنظیم خودبخودی ( autoregulation) وجود دارد که جریان خون مغز را ثابت نگه میدارد و باعث میشود تغییرات ضعیف و متوسط فشار خون عمومی بدن،تاثیری بر فشار خون مغز نداشته باشد.
اما افزایش یا افت ناگهانی فشار باعث بهم خوردن این تنظیم و ایسکمی مغز خواهد شد 

مغز توسط دو نوع گردش خون مشروب میشود.

گردش خون قدامی مربوط به کاروتید ها
گردش خون خلفی مربوط به ورتبروبازیلر

تعریف واژه ها - آموزشی 😉

Stroke

آسیب حاد عروق مغز که علایم و نشانه های آن بیش از ۲۴ ساعت طول بکشد.
Transient ischemic attack
پیدایش نشانه های عروقی مغز که در کمتر از ۲۴ ساعت برطرف شود
Thrombosis
تشکیل توده جامد از اجزای خون درون رگ مغزی که موجب بسته شدن رگ و ایجاد علایم میشود.
Embolism
آمبولی مغزی انسداد رگ مغزی بدلیل جابجایی توده ای از عناصر خونی،میکروب،لخته جدا شده ،حباب چربی یا هوا است که معمولا در جای دیگری پدید می آید و به طرف رگ مغزی حرکت میکند.
Intracerebral hemorrhage
در خونریزی درون مغزی شاخه های کوچک سرخرگ مغزی پاره میشود و خونریزی بزرگ یا کوچک در مغز ایجاد میکند و شایعترین علت آن فشار خون بالا است.
Subarachnoid hemorrhage
اگر خونریزی بعلت پارگی آنوریسم باشد،خونریزی تحت عنکبوتیه ایجاد میکند که علایم آن تحریک مننژ،سردرد شدید و ناگهانی و سفتی گردن است و البته در دسته استروک مغزی نیست.



از علل کمتر شایع سکته مغزی

سکته مغزی در سنین جوانی(young stroke)
واسکولیت مغزی(cerebral vasculitis)
بیماری مویا مویا(moya moya disease)
دیسپلازی فیبروماسکولر(fibromuscular dysplasia)
ترومبوز ورید مغزی

-سکته مغزی در سنین جوانی(young stroke)

به سکته مغزی در سنین زیر ۴۰-۴۵ سال گفته میشود و علل آن شامل :
دیابت، فشار خون بالا، سیگار، چربی بالا، مواد مخدر، ضایعات دریچه قلبی، ضایعات مادرزادی قلب، مصرف داروهای بارداری، بیماریهای روماتیسمی

در این بیماران بررسی قلبی اهمیت دارد و تستهای واسکولیتی و روماتیسمی درخواست میشود.

-واسکولیت مغزی(cerebral vasculitis)

یکی از علل نادر سکته مغزی ایسکمیک است و بیماری ناراحتی زمینه ای مثل لوپوس دارد.
ناشی از واسکولیت( التهاب عروق مغز) میباشد.
شایعترین علل
لوپوس
پلی آرتریت ندوزا
آرتریت تمپورال
تزریق وریدی یا مصرف خوراکی آمفتامین
واسکولیت اولیه مغز

-بیماری مویا مویا(moya moya disease)

مویا مویا واژه ژاپنی به معنی کلافه دود است و این یک علامت تشخیصی بیماری در آنژیوگرافی است.
علت آن نامشخص است و بیشتر شاخه های بزرگ سرخرگ کاروتید داخلی را گرفتار میکند.بعد از بسته شدن شریان کاروتید داخلی یک کلافه رگی مشابه دود سیگار بین عروق داخل و خارج کیسه سر پدید می اید و فقط در آنژیو گرافی دیده میشود،
این عارضه در کودکان و بویژه دختران شایعتر است.

-دیسپلازی فیبروماسکولر (fibromuscular dysplasia)

این بیماری در زنان شایعتر است و بخش دیستال شریان کاروتید داخلی را درگیر میکند.
ممکن است با دیسپلازی فیبروماسکولر کلیوی همراه باشد.
ممکن است بدون علامت باشد ولی خطر سکته مغزی،سکته گذرا مغزی و خونریزی مغزی را بالا میبرد.

-ترومبوز ورید مغزی

ترومبوز ورید مغزی دو علت دارد
عفونی
غیر عفونی

علل عفونی ترومبوز وریدی

عوامل عفونی بصورت شایع سینوس کاورنو را درگیر میکند ولی سینوس ساژیتال و سینوس لترال هم درگیر میشوند.
منشا عفونت اغلب گوش میانی،سینوس های صورت و منتژیت باکتریال میباشد

علل غیرعفونی ترومبوز مغزی

این حالت در شرایطی رخ میدهد که حالت انعقاد پذیری خون بالا میرود مثل زمان بارداری،شیردهی،مصرف قرصهای ضدبارداری،مصرف هرویین،شیشه و لوپوس.

علایم آن شامل سردرد تدریجی،ادم سر عصب بینایی،حملات تشنجی،فلج نیمه بدن،اختلال هشیاری می باشد.
اگر در زمان بارداری یا روزه داری خانمی با سردرد و تشنج مراجعه کرد حتما باید این تشخیص را مد نظر داشت.
بهترین روش تشخیصی MRI با تزریق است.
آنژیو گرافی وریدی مغز نیز کمک کننده است.

{ ادامه آسیب های عروقی در مقاله بعدی موجود میباشد }

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *